Σύνδεση
Οι συνήθειες μας καθορίζουν το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινότητας μας — σχεδόν το 45% των ενεργειών μας γίνονται αυτόματα, χωρίς συνειδητή σκέψη. Αυτό είναι καλό, γιατί ο εγκέφαλος εξοικονομεί ενέργεια, αφήνοντάς μας να επικεντρωθούμε σε πιο σύνθετα ζητήματα. Ωστόσο, οι συνήθειες μπορούν να είναι και το πιο δυνατό μας όπλο αλλά και το πιο επικίνδυνο «δίκοπο μαχαίρι», ειδικά όταν πρόκειται για τη διατροφή και τον τρόπο ζωής.
Πώς δημιουργούνται οι Συνήθειες;
Μια νέα συνήθεια δεν γίνεται αυτομάτως. Χρειάζεται επανάληψη και συνέπεια για να γίνει η συμπεριφορά αυτόματη. Ο εγκέφαλός μας χρειάζεται να επαναλάβει πολλές φορές μια νέα ενέργεια ώστε να την ενσωματώσει στον αυτόματο πιλότο. Για παράδειγμα, το να δένετε τα παπούτσια σας έγινε συνήθεια μετά από πολλές προσπάθειες, όπως και το να διαχειρίζεστε το άγχος μέσα από μικρές ρουτίνες.
Το δίκοπο μαχαίρι των συνηθειών
Οι καλές συνήθειες, όπως το να πηγαίνεις για περπάτημα μετά το φαγητό ή να προετοιμάζεις υγιεινά γεύματα, μειώνουν την ανάγκη για δύναμη θέλησης. Από την άλλη, οι κακές συνήθειες, αν επαναλαμβάνονται συχνά, γίνονται δύσκολο να σπάσουν γιατί εκτελούνται στον αυτόματο πιλότο.
Πώς να δημιουργήσεις και να διατηρήσεις Καλές Συνήθειες
Η δημιουργία μιας καλής συνήθειας έχει τρεις φάσεις:
- Φάση του ενθουσιασμού – Όπου είσαι ενθουσιασμένος να δοκιμάσεις κάτι νέο.
- Φάση της πρόκλησης – Όπου η αρχική διάθεση μειώνεται και χρειάζεται επιμονή.
- Φάση της καθιέρωσης – Όπου η συνήθεια γίνεται κομμάτι της καθημερινότητάς σου.
Μπορείς να χρησιμοποιήσεις τον κύκλο της συνήθειας που αποτελείται από το σύνθημα (κάτι που πυροδοτεί τη συμπεριφορά), τη ρουτίνα (τη συμπεριφορά αυτή καθαυτή) και την ανταμοιβή (το όφελος που παίρνεις). Για παράδειγμα:
- Σύνθημα: Με το που τελειώνω το δείπνο,
- Ρουτίνα: Φοράω τα παπούτσια μου και πηγαίνω μια βόλτα,
- Ανταμοιβή: Νιώθω πιο χαλαρός και ενεργητικός.
Αντικαθιστώντας Κακές Συνήθειες
Ο ευκολότερος τρόπος να σταματήσεις μια κακή συνήθεια είναι να την αντικαταστήσεις με μια θετική, που προσφέρει την ίδια ανταμοιβή. Για παράδειγμα, αν τρως πατατάκια όταν νιώθεις άγχος, μπορείς να δοκιμάσεις να πίνεις νερό ή να κάνεις διατάσεις αντί γι’ αυτό.
Μια καλή συμβουλή: Ξεκίνα με μία συνήθεια τη φορά
Μην προσπαθείς να αλλάξεις τα πάντα ταυτόχρονα. Αντίθετα, διάλεξε μια βασική συνήθεια που μπορεί να προκαλέσει θετικό «ντόμινο» αλλαγών, όπως το να πηγαίνεις νωρίτερα για ύπνο, κάτι που βελτιώνει ενέργεια, όρεξη και διάθεση.
Συμπέρασμα
Οι συνήθειες είναι ισχυρές και παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατροφή και την υγεία μας. Με λίγη προσοχή και επιμονή, μπορείς να διαμορφώσεις θετικές ρουτίνες που θα κάνουν τη ζωή σου πιο υγιή και πιο εύκολη. Το κλειδί είναι να καταλάβεις τον κύκλο της συνήθειας και να προγραμματίσεις τον «αυτόματο πιλότο» σου προς όφελός σου!
